«កម្ពុជាសម្លឹងទៅមុខ»៖ រដ្ឋបាលសាធារណៈនៅកម្ពុជា
សម្ភាសដោយ ស៊ុន ណារិន ផលិតដោយ ទែន សុខស្រីនិត, និពន្ធនាយក Chris Decherd និង ចាប ចិត្រា
ការផ្តល់សេវារហ័សមានប្រសិទ្ធភាព និងក្នុងតម្លៃសមរម្យ គឺជាតម្រូវការរបស់ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូប។ ការផ្តល់សេវាសាធារណៈនានាទៅកាន់ប្រជាពលរដ្ឋនេះ គឺសំដៅទៅលើរដ្ឋបាលសាធារណៈតាមរយៈស្ថាប័នរបស់រដ្ឋាភិបាល ដែលមានតួនាទីបម្រើផលប្រយោជន៍សាធារណៈ ឬប្រយោជន៍ទូទៅ។ ក្នុងនាមជាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍មួយនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ កម្ពុជាកំពុងឆ្លងកាត់និងអនុវត្តគោលនយោបាយកែទម្រង់ស្ថាប័នជាច្រើន ដើម្បីធ្វើឲ្យសេវារដ្ឋបាលសាធារណៈរបស់ខ្លួន មានភាពប្រសើរឡើង។
តើសេវារដ្ឋបាលសាធារណៈរបស់កម្ពុជាមានគុណភាពដល់កម្រិតណា ហើយថាតើកម្ពុជាគួរធ្វើកិច្ចការអ្វីខ្លះទៀត ដើម្បីធ្វើឲ្យវិស័យរដ្ឋបាលសាធារណៈនេះកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពនិងជឿទុកចិត្តបាន?
ស្តាប់ភាគទី ១២ លើបណ្តាញ Apple Podcasts និង Google Podcasts
លោក យ៉ាន់ ឧត្តម ជានិស្សិតកំពុងបន្តការសិក្សាថ្នាក់អនុបណ្ឌិតផ្នែករដ្ឋបាលសាធារណៈ នៅសាកលវិទ្យាល័យជាតិអូស្ត្រាលី និងអ្នកនិពន្ធម្នាក់ក្នុងសៀវភៅ «Cambodia 2040 ឬ កម្ពុជាឆ្នាំ ២០៤០» បានថ្លែងថា៖ «រៀបចំសេវារដ្ឋ ឲ្យវាមានភាពរហ័សអ៊ីចឹងទៅ តាមប្រព័ន្ធឌីជីថលហ្នឹង។ ទី២ គឺរៀបចំសេវាហ្នឹង ឲ្យវាមានប្រសិទ្ធភាព ប្រសិទ្ធផល មានតម្លៃ មានពេលវេលាច្បាស់លាស់។ ហើយទី៣ ហ្នឹង គឺរៀបចំសេវាហ្នឹង ឲ្យមានគណនេយ្យភាព មានន័យថា មានតួអង្គរដ្ឋ ស្ថាប័នត្រូវវាយតម្លៃប្រចាំឆ្នាំ កែតម្រូវ។ បុគ្គលិកក៏វាយតម្លៃប្រចាំឆ្នាំ ការងារក៏វាយតម្លៃប្រចាំឆ្នាំ ហើយកែតម្រូវទាំងអស់ហ្នឹង»។
ក្នុងចំណោមបញ្ហាប្រឈមនានា អំពើពុករលួយជាលក្ខណៈប្រព័ន្ធនៅតែជាបញ្ហាមួយសម្រាប់កម្ពុជា។ ការវាយតម្លៃសម្រាប់ឆ្នាំ ២០២០ របស់អង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិ បង្ហាញថា អំពើពុករលួយនៅកម្ពុជានៅតែខ្ពស់ជាងគេក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ក្នុងចំណោមប្រទេស ១៨០ កម្ពុជាជាប់លេខ ១៦០ ទទួលបានពិន្ទុ ២១ លើពិន្ទុពេញ ១០០។
យ៉ាងណាមិញ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅតែបន្តនិងបង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងដំណើរការកំណែទម្រង់ស្ថាប័ន ដើម្បីពង្រឹងគុណភាពស្ថាប័ននិងសេវារដ្ឋបាលសាធារណៈរបស់ខ្លួន។
ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៥ មក រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានអនុវត្តគោលនយោបាយកំណែងទម្រង់ស្ថាប័នមួយចំនួន ដោយផ្តោតលើការផ្តល់សេវារដ្ឋបាលសាធារណៈតាមរយៈប្រព័ន្ធឌីជីថល ឬហៅថា E-government រួមមានសេវាចុះបញ្ជីអាជីវកម្ម ចុះបញ្ជីអចលទ្រព្យ ការបង់ពន្ធដារ និងការបង់ថ្លៃអគ្គិសនីជាដើម ដែលដើរស្របទៅតាមកម្រិតនិងចំនួនអ្នកប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិតនៅកម្ពុជា។
គិតត្រឹមខែមករា ឆ្នាំ ២០២១ ពលរដ្ឋកម្ពុជាប្រមាណ ៨លាន ៨សែន ៦ម៉ឺននាក់ ទទួលបាននិងកំពុងប្រើប្រាស់សេវាអ៊ីនធឺណិត ហើយប្រមាណ ១២ លាននាក់ បាននិងកំពុងប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមដើម្បីទាក់ទងគ្នា។
ជាលទ្ធផលនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងវិស័យ E-government កម្ពុជាត្រូវបានទទួលស្គាល់ថា ជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ចំនួន៣ ដែលបាននាំមុខក្នុងការពង្រឹងប្រព័ន្ធឌីជីថលរបស់រដ្ឋាភិបាល ពាក់ព័ន្ធនឹងសេវាសាធារណៈតាមអនឡាញ ប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យានិងទូរគមនាគមន៍ និងសមត្ថភាពធនធានមនុស្សក្នុងប្រព័ន្ធឌីជីថលនេះ។ នេះបើយោងតាមការស្ទង់មតិស្តីអំពីវិស័យ E-Govenment សម្រាប់ឆ្នាំ ២០២០ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
អំពីវាគ្មិន៖ លោក យ៉ាន់ ឧត្តម
ជាកូនកសិករម្នាក់នៅខេត្តសៀមរាប ដែលមានបងប្អូន ៥នាក់ លោក យ៉ាន់ ឧត្តម មានដំណើរជីវិតវែងឆ្ងាយ ដោយលោកបានតស៊ូរៀនសូត្រឲ្យពូកែ រហូតមានឱកាសបន្តការសិក្សានៅរាជធានីភ្នំពេញ ទាំងគ្រួសារមានជីវភាពលំបាក។ក្នុងចំណោមបងប្អូនរបស់លោក លោកគឺជាអ្នកដែលបានរៀនដល់ថ្នាក់ឧត្តមសិក្សា។ លោក ឧត្តម យល់ថាការអប់រំមានសារៈសំខាន់ ហើយបានផ្លាស់ប្តូរជីវិតរបស់លោក។ នៅឆ្នាំ ២០១៤ លោកបានបញ្ចប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រជំនាញវិទ្យាសាស្រ្តនយោបាយនៅសាកលវិទ្យាល័យបញ្ញាសាស្រ្តកម្ពុជា។ ក្នុងចន្លោះឆ្នាំ ២០១០ ដល់ឆ្នាំ ២០១៤ លោកបានទទួលឱកាសទៅចូលរួមកម្មវីធីសិក្សាមួយចំនួននៅប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង និងសហរដ្ឋអាមេរិក និងបណ្តាប្រទេសមួយចំនួនផ្សេងទៀត។ បច្ចុប្បន្នះនេះ លោក ឧត្តមកំពុងសិក្សាថ្នាក់អនុបណ្ឌិតផ្នែករដ្ឋបាលសាធារណៈ នៅសាកលវិទ្យាល័យជាតិអូស្ត្រាលី នៅទីក្រុងកង់បេរ៉ាប្រទេសអូស្រ្តាលី ដែលលោកនឹងបញ្ចប់ការសិក្សានេះក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខ។ លោក យ៉ាន់ ឧត្តម គឺជាយុវជនកម្ពុជាមួយរូបក្នុងចំណោមយុវជនកម្ពុជាជាច្រើននាក់ ដែលកំពុងចូលរួមការពិភាក្សានិងតស៊ូមតិយ៉ាងសកម្មអំពីបញ្ហាក្នុងសង្គមកម្ពុជា ដើម្បីស្ថាបនាប្រព័ន្ធ ស្ថាប័ននិងគោលនយោបាយជាតិរបស់កម្ពុជា៕
