រាជធានីភ្នំពេញ៖ កាលពីថ្ងៃអង្គារ សមាជិក១០ប្រទេសរបស់សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ បានព្រមព្រៀងគ្នាចាប់ផ្តើមការពិភាក្សាលើលទ្ធភាពបង្កើតតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីដែលអាចភ្ជាប់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនជាមួយប្រទេសចិន ឥណ្ឌា កូរ៉េខាងត្បូង ជប៉ុន អូស្រ្តាលីនិងញូវ៉ែលហ្សេឡង់។
មេដឹកនាំអាស៊ាន បានចាប់ផ្តើមចរចាជាផ្លូវការដើម្បីបង្កើតដៃគូសេដ្ឋកិច្ចតំបន់ដ៏ធំទូលំទូលាយ ឬ RCEP ក្នុងអំឡុងពេលនៃថ្ងៃចុងក្រោយនៃសន្និសីទកំពូលរបស់មេដឹកនាំក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ដោយស្វះស្វែងរកភ្ជាប់ប្រទេសមានសេដ្ឋកិច្ចសំខាន់ៗ រួមមានចិននិងឥណ្ឌាជាមួយប្រទេសទាំងនោះក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ចំណាត់ការនេះ អាចជាជំហានមួយឆ្ពោះទៅកាន់ការបង្កើតប្លុកពាណិជ្ជកម្មដ៏សំខាន់ថ្មីមួយ។
ទោះបីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនិងជម្លោះដែនសមុទ្រ បានក្លាយជាប្រធានបទនៃការពិភាក្សាក្នុងអំឡុងពេលនៃជំនួបនោះក៏ដោយ មេដឹកនាំតំបន់ បានស្វះស្វែងផ្តោតលើពាណិជ្ជកម្ម។
ចិន កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានបន្តយកចិត្តទុកដាក់ជំរុញឲ្យមានការជឿនលឿនទៅមុខដល់កិច្ចពិភាក្សានៃការផ្តួចផ្តើមនេះ។ អ្នកសង្កេតការ និយាយថាកិច្ចផ្តួចផ្តើមនេះ អាចជាប្រតិកម្មមួយដល់យុទ្ធសាស្រ្តរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកឆ្ពោះទៅកាន់ទ្វីបអាស៊ី។
ដោយសារសហរដ្ឋអាមេរិក គ្មានកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយអាស៊ាន ខ្លួន គ្មានលទ្ធភាពចូលរួមការចរចាស្តីពី RCEP ទេ។ តែផ្ទុយទៅវិញ រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន កំពុងធ្វើតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីដាច់ដោយឡែកដែលហៅថាដៃគូឆ្លងកាត់មហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក ឬ TPP ។ ការបង្កើតនេះ មិនរួមបញ្ចូលប្រទេសចិនទេ។
លោក Ernie Bower នៅមជ្ឈមណ្ឌលការសិក្សាយុទ្ធសាស្រ្តនិងកិច្ចការអន្តរជាតិដែលមានទីតាំងក្នុងរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោនបានបញ្ជាក់ថា៖
«ខ្ញុំគិតថាវាមានសារៈសំខាន់ណាស់។ វាមានសារៈសំខាន់បំផុតនៅពេលឥឡូវនេះពីព្រោះវាជាការទាក់ទងខាងពាណិជ្ជកម្មតែមួយគត់នៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះជាមួយតំបន់អាស៊ីក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងថ្មីនេះ។ ដូច្នេះ យើងមាន FTAs ជាមួយអូស្រ្តាលី សឹង្ហបូរី និង កូរ៉េ ហើយ ដៃគូឆ្លងកាត់មហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិកTPP នឹងធ្វើឲ្យយើងចូលក្នុងល្បែងក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងបើកចំហរពាណិជ្ជកម្មតំបន់។ ប៉ុន្តែ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះនៅមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ទេ។យើង នឹងត្រូវធ្វើឲ្យច្រើនទៀត»។
ដៃគូឆ្លងកាត់មហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក TPP អាចមិនមែនជាមូលដ្ឋានរបស់អាស៊ាន ប៉ុន្តែ ប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា បានចំណាយពេលវេលាក្នុងសន្និសីទកំពូលនៅសប្តាហ៍នេះ ពិភាក្សាពីកិច្ចព្រមព្រៀងដៃគូឆ្លងកាត់មហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិកជាមួយប្រទេសមួយចំនួនដែលជាចូលជាសមាជិក។
ប្រែសម្រួលដោយ ជឹង ប៉ូជីន
